İngiltere, 1 Ocak 2020 tarihinde Avrupa Birliği’nden ayrılmış olması sebebiyle 1963 yılında Avrupa Birliği ile imzalanmış olan ve Türklerin İngiltere’de şirket kurarak iş yapmasına izin veren Ankara Anlaşması 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle geçerliliğini yitirmiştir. Bu tarihten itibaren artık Türkler bu vize türüne başvuru yapamayacaklardır. Ancak 2022 yılı itibariyle yeni vize türleri belirlenmiş ve Türk vatandaşlarına İngiltere’de yatırım yapma ve çalışma konusunda başka imkanlar sunulmuştur. Bu yazımızda genel olarak vize türlerinden bahsedeceğiz.
Türkler’in başvurabileceği vize türlerinden ilki;
1) Representative of an Overseas Business Visa (Yurtdışı Temsilci Vizesi)
Bu vize türünde hali hazırda Türkiye’de en az 1 yıldır iş sahibi iseniz İngiltere’de şube açabilirsiniz ve bir çalışanınızı şirketinizin temsilcisi olarak atayarak İngiltere’ye gönderebilirsiniz. Elbette bu vize türüne başvurabilmek için ortalama düzeyde İngilizce bilgisini kanıtlayan bir belge gereklidir. Bu vize türünde İngiltere’ye yerleşecek olan kişi şirketin çalışanı olabileceği gibi şirketin %49’dan fazla hisse sahibi olmayan ortağı da olabilir. Bu vize türü gidecek kişinin ailesini de kapsamaktadır ve bu vize türüyle 5 sene çalışılması durumunda İngiliz vatandaşlığı kazanma hakkı sunmaktadır. Bu vize türüne başvururken Türkiye’de faaliyet gösteren firmanın yeterli finansal gücü olduğunu ispat eden belgelerin dosyaya sunulması çok önemlidir.
2) Start-up Visa (Girişimci Vizesi) ve Innovator Visa (Yenilikçi Vize)
Ankara anlaşmasına benzetilebilecek bir vize türü olan Start-up vizesi türünde İngiltere’de Türklerin iş kurması hala mümkündür. Ancak iş fikrinizin İngiltere piyasasına bir yenilik getirmesi ve sıradan olmayan bir fikir olması gerekmektedir. Ayrıca Ankara anlaşmasından farklı olarak B2 seviyesinde İngilizce bilgisini ispatlayan bir belge sahibi olmanız gerekmektedir. Bu vize türünde herhangi bir sermaye istenmemektedir. Ancak kişinin iş planı yetkili ofisler tarafından dikkatlice incelenip yenilikçi olup olmadığı belirlenecektir. Bu vize 2 sene için verilmekte 2 senenin sonunda ise uzatılamamaktadır. Ancak başvuran kişi İngiltere’de yenilikçi fikri ile işini kurar, başarılı olur ve devam ettirmek ister ise vize türünü Innovator vizeye dönüştürebilir. Ancak bu vize türünde £50.000 yatırım şartı aranmaktadır. 2 yıl start up vizesi ardından 3 yıl da Innovator vize süresini tamamlayan kişinin İngiliz vatandaşlığına başvuru hakkı vardır.
3) Skilled Worker Visa (Nitelikli İşçi Vizesi)
Bu vize türü ile İngiltere’de sponsorluk lisanslı olan bir şirketten iş teklifi alan kişiler İngiltere’de oturum ve çalışma hakkına sahip olacaktır. Eskiden Tier 2 vizesi olarak geçen bu vize türünde İngiltere’de gidecek kişinin ortalama şekilde (B1 seviyesi) İngilizce bilmesi gerekmektedir. Bu vize tek seferde 5 yıllık olarak alınabilmektedir ve bu süre içerisinde bildirim yaparak işvereninizi değiştirme olasılığınız vardır. Başvurunuz olumlu ya da olumsuz olarak 3 hafta içerisinde sonuçlandırılmaktadır. Bu vize. Türü ile haftada 20 saati aşmayacak şekilde başka bir şirkette ek bir işte de çalışabilirsiniz.
4) Global Talent Visa (Küresel Yetenek Vizesi)
18 yaşın üzerindeyseniz ve akademi ve araştırma, sanat ve kültür, dijital teknoloji alanlardan birinde lider veya potansiyel lider iseniz, Birleşik Krallık’ta çalışmak için Küresel Yetenek vizesine başvurabilirsiniz.
2022 bahar ayında açıklanma ihtimali olan Nitelikli İşçi Vizesinin biraz daha kolaylaştırılmış hali olan Scale-up Vizesi ise;
Bu vize ile üst düzey çalışanlar dışındaki diğer meslek grubundan çalışanlar da İngiltere’de çalışma hakkı elde edebileceklerdir. Firmalar için sponsorluk lisansı alma zorunluluğu kalkacak bunun yerine firmaların son 3 yıllık dönemde %20 büyüme kaydetmiş olması ya da en az 10 işçi istihdamı gerçekleştirmesi gibi şartlar aranacaktır. Bu vizeye başvurabilmek için bu kriterlere uyan şirketlerden iş teklifi almak yeterli görülecektir ve süreç çok hızlı ilerleyecektir. Ayrıca İngiltere’de bulduğunuz iş ile Türkiye’de yapıyor olduğunuz işin uyumlu olması, orta seviye dil bilgisine sahip olmanız ve işvereninizce belli bir miktar maaş ödemesi alacağınızın taahhüt edilmesi gerekmektedir.